W pracy lektora języka angielskiego oprócz świetnego przygotowania do zajęć oraz umiejętności współpracy z uczniami, ważne jest również budowanie harmonijnych relacji na linii nauczyciel - rodzice. Sytuacje w szkole bywają różne, a spojrzenie na tę samą sytuację okiem rodzica i nauczyciela nie zawsze jest zgodne. Warto wtedy postawić na rozmowę - taką, której celem będzie porozumienie. Nie zawsze jest to łatwe - w grę wchodzą emocje obu stron oraz nie zawsze trafnie sformułowane myśli. Na szczęście umiejętności komunikacyjne można rozwijać, do czego gorąco zachęcamy! W tym artykule przedstawimy kilka technik, które przydadzą się szczególnie w sytuacjach kryzysowych.
Asertywność to postawa, dzięki której jesteśmy w stanie wyrażać swoje emocje, zdanie i potrzeby w sposób otwarty i szczery - a jednocześnie z szacunkiem do siebie i swojego rozmówcy. Asertywność to sztuka określenia własnych granic akceptacji, przy jednoczesnym uszanowaniu strefy komfortu (czyli granic) drugiej strony. Co ważne - asertywności można i warto się nauczyć, a jej efekty przełożą się na wzmocnienie poczucia własnej wartości oraz poprawę komunikacji z innymi.
Dyplomatyczne umiejętności można rozwijać. Jest to bardzo dobra informacja! Nawet jeśli dzisiaj nie czujesz się pewnie w otwartym przekazywaniu trudnych komunikatów, nie oznacza to wcale, że tak już zawsze musi być. Dla wielu osób, wypracowanie umiejętności w tym zakresie, może okazać się ważnym elementem samodoskonalenia. Ma to szczególne znaczenie dla nauczycieli, których rozmowy z rodzicami niejednokrotnie dotyczą tak delikatnej materii, jak zachowanie podczas zajęć czy postępy w nauce ich dziecka. Zagadnienia mające charakter problemu, zwykle stanowią bowiem większe wyzwanie w komunikacji dla obu stron, szczególnie gdy oprócz argumentów merytorycznych, do głosu dochodzą także silne emocje.
Dobra podstawa to taka, która jest solidna i nienaruszalna. Jak słoń. Bez względu na to, jak potoczy się dyskusja, już na samym jej początku wyobraź sobie siebie jako spokojnego, pewnego siebie, łagodnego słonia. To baza, wokół której zbudujesz całą rozmowę. Patrz rozmówcy w oczy, mów spokojnie, oddychaj miarowo. Waż słowa, dopytuj o przyczyny i zdanie drugiej strony. Mów wolniej, bez emocji, nie obawiaj się poprosić o czas na przemyślenie sprawy. Dzięki temu będziesz postrzegana/y jako osoba pewniejsza siebie, kompetentna, która nie rzuca słów na wiatr. Możliwe, że samo to wystarczy, by pokierować rozmowę na właściwe tory.
Technika F-U-O, której nazwa stanowi akronim słów fakt - ustosunkowanie - oczekiwanie, to przydatne narzędzie w asertywnej komunikacji. Doskonale sprawdzi się w wielu okolicznościach - także wtedy, gdy nie będziesz mieć czasu na zaplanowanie rozmowy z rodzicem. Zapamiętanie tych prostych kroków, pozwoli Ci usystematyzować przekaz i w czytelny sposób przekazać rozmówcy swoje spostrzeżenia. Możesz wykorzystać tę metodę na przykład tłumacząc, jak ważne jest regularne odrabianie pracy domowej przez ucznia.
Przykład:
Adaś często zapomina wykonać zadane do domu ćwiczenia (fakt). Bardzo mnie to niepokoi, ponieważ obawiam się, że przez takie postępowanie, szybko narobi sobie zaległości (ustosunkowanie). Zależy mi na tym, aby Państwa syn przed każdymi zajęciami przećwiczył zadany materiał i przygotował się do lekcji (oczekiwanie).
Tak sformułowany przekaz zawiera zarówno syntetyczne ujęcie problemu, konsekwencje kontynuowania takiego stanu rzeczy, jak i wskazuje jasno, jakiej reakcji oczekujesz. To profesjonalny sposób radzenia sobie szczególnie z sytuacją przekazywania konstruktywnej (to ważne!) krytyki.
Może zdarzyć się, że pomimo Twoich starań, rozmówca będzie unikał zaakceptowania przedstawionych oczekiwań lub faktów i zamiast poszukiwać wspólnego rozwiązania, zechce przejść do ofensywy. Nie daj się zwieść! Otwarta konfrontacja nikomu nie wyjdzie na dobre. Zamiast przeciwstawiać się argumentom, ze spokojem wysłuchaj rodzica i ponownie, parafrazując, przedstaw stanowczo swoje stanowisko. Twój spokój i opanowanie udzieli się rozmówcy, a Ty niczym w dalekowschodniej sztuce walki, dzięki cierpliwości zachowasz kontrolę nad przebiegiem rozmowy.
Bez względu na to, jaką strategię obierzesz, bardzo istotne jest, by pamiętać o najważniejszych zasadach w komunikacji z rodzicami. Zadbaj o odpowiednie miejsce i czas na odbycie spotkania, szczególnie jeśli ma ono dotyczyć trudnych i problematycznych zagadnień. Zapewnisz Wam możliwość rozmowy we właściwych warunkach, bez dyskomfortu poruszania (czasem) wrażliwych kwestii dotyczących ucznia przy osobach postronnych.
Pamiętaj również, że zarówno Tobie, jak i rodzicowi zależy na tym samym - dobru ucznia. Nawet jeśli nie potraficie początkowo znaleźć wspólnego języka, warto zadbać o to, by rozmowa była rzeczowa, poparta faktami, oddzielała emocje od problemu. W ten sposób szybko przejdziecie do poszukiwania właściwych rozwiązań i pozostaniecie w przyjaznej, pełnej wzajemnego szacunku relacji.
Mamy nadzieję, że przedstawione techniki okażą się pomocne w codziennej pracy i będą wsparciem w różnych, nie tylko zawodowych sytuacjach. A jeśli szukasz więcej inspiracji w swojej pracy lektorskiej, pobierz darmowy numer naszego magazynu Teachers' Universe.