Zapewne doskonale wiesz, że uczniowie rozkojarzeni rozmowami, szeptami i hałasem nie mogą skupić się na tyle, by efektywnie przyswajać wiedzę. Hałas w klasie nie sprzyja również Tobie – wpływa negatywnie na motywację, zdrowie strun głosowych oraz skuteczność prowadzonych zajęć. Czy wiesz, jak radzić sobie z hałasem w klasie tak, by nie stracić głosu? Jak zaangażować uczniów, żeby byli zainteresowani zajęciami? W tym wpisie opowiemy Wam o sposobach, które pomogą przywrócić skupienie podczas zajęć języka angielskiego.
Według badań, otaczające nas głośne dźwięki mogą wpływać nie tylko na nasze samopoczucie, ale również efektywność podejmowanych przez nas działań. Hałas nie pozostanie więc bez znaczenia dla skuteczności nauki. Czy wiesz, jak oddziałuje na nas hałas?
Poziom decybeli wokół nas może sprawić, że staniemy się nerwowi, zmęczeni i zirytowani. Długotrwałe przebywanie w głośnym otoczeniu może nawet zwiększać ryzyko występowania chorób serca. Choć to, w jaki sposób reagujemy na hałas, jest subiektywne, bez wątpienia większość z nas nie byłaby w stanie przebywać w pomieszczeniu pełnym hałasu przez długi czas. Nie inaczej jest w przypadku dzieci. Na co dzień zmagają się one z dźwiękami o dużej intensywności natężenia – zwłaszcza podczas przerw między lekcjami. Klasa, w której stale panuje hałas będzie niestety osiągać słabsze wyniki, niż ich rówieśnicy.
Krzyk i pokazywanie zdenerwowania nigdy nie jest rozwiązaniem – uspokajanie grupy dzieci lub nastolatków nie jest tu wyjątkiem. Zapewne podczas swojej pracy nauczycielskiej miałaś/miałeś okazję zobaczyć, że grupy bardzo się od siebie różnią i niestety nie ma uniwersalnej sztuczki, która zadziała na wszystkich bez wyjątku. Warto więc cierpliwie sprawdzać, co się sprawdza i starać się dopasowywać rozwiązania do charakteru grupy. Mamy więc dla Was 5 propozycji, które możecie wykorzystać podczas swoich zajęć języka angielskiego.
Niezmiernie popularną metodą dbania o odpowiednią atmosferę nauki jest kontrakt. Ważne, by w jego tworzeniu uczestniczyła cała grupa. Poproś swoich uczniów o to, by zaproponowali 10-15 punktów, które staną się zasadami zajęć z języka angielskiego. Zachowywanie ciszy i szanowanie prawa do wypowiedzi uczestników grupy powinny znaleźć się w ścisłej czołówce.
Proste narzędzie, które mobilizuje dwie strony – nauczyciel rzuca hasło, a uczniowie odpowiadają. Np.:
– Ready to rock?
– Ready to roll!
– Hocus pocus?
– Everybody focus!
Jak widzisz są to proste powiedzonka, które mają za zadanie zwrócić uwagę uczniów na nauczyciela, sprowadzić ich “ze swoich światów” na planetę lekcja angielskiego :-) Możecie wymyślić własne powiedzonka, które będą sprowadzać uczniów do “tu i teraz”.
Pracujecie w grupach i chcesz uniknąć przekrzykiwania się uczniów, informujących o tym, że skończyli (lub też jeszcze nie) dane zadanie? Umówcie się na ciche sygnały, które będą o tym informowały – np. podniesienie ręki. Możesz również wprowadzić sygnały karteczkowe – gdy spytasz uczniów “Are you ready?”, podniesienie czerwonej karteczki będzie przeczeniem, a podniesienie karteczki zielonej odpowiedzią twierdzącą. W nagranym przez Beatę Wysocką i Magdę Adaś podcaście dla nauczycieli usłyszysz o kolejnych pomysłach na ciche sygnały, na które możesz umówić się z grupą podczas zajęć.
W jaki sposób dać znać swoim uczniom, że potrzebujemy przywołać ich uwagę? Spróbujcie gestu wkręcania żarówek. Umów się z grupą, aby każdy, kto zauważy podczas zajęć Twój gest wkręcania rękoma żarówek, zaczął go bez słów naśladować. Udało się to podczas wykładów, podczas których w sali zgromadzonych było 200 osób, więc jest duża szansa, że i w mniejszych grupach się sprawdzi!
A gdyby tak walczyć z hałasem w klasie… za pomocą ciszy? Z doświadczenia wiemy, że są grupy i nauczyciele, u których ta metoda naprawdę działa. Jeśli czujesz, że grupa zaczyna wchodzić do innego świata, zacznij ściszać głos. Jest duża szansa, że uczniowie zorientują się, o co chodzi i skierują uwagę z powrotem na zajęcia. Możesz spróbować prowadzić resztę zajęć właśnie w taki cichy sposób, aby zmobilizować uczniów do uważnego słuchania. Będzie to również z korzyścią dla Twojego głosu. Pamiętaj, że przekrzykiwanie uczniów do niczego dobrego nie zaprowadzi, a może odbić się to negatywnie na Twoich strunach głosowych.
Jest to dość niecodzienny sposób, jednak gorąco polecamy spróbować. Oddech bardzo reguluje emocje. A gdzie żywiołowe emocje, tam i hałas. Spróbuj więc zarządzać hałasem w klasie poprzez uspokojenie emocji uczniów za pomocą ćwiczeń oddechowych. Możesz poprosić uczniów o wyobrażenie sobie pięcioramiennej gwiazdy, poprowadzenie oczami wyobraźni jej konturów i robienie wdechu w momencie, gdy kierują uwagę na zewnątrz gwiazdy i robienie wydechu kierując się do środka gwiazdy.
Dobrze wiemy, że uczniowie bardzo się od siebie różnią i mogą odmiennie reagować na przytoczone propozycje. Warto dać im czas, aby oswoili się z nowymi metodami – nawet jeśli początkowo będą bawić, z czasem mogą okazać się bardzo skuteczne. Daj czas również sobie – testuj, sprawdzaj i odkrywaj. Chcesz poznać więcej przykładów na temat radzenia sobie w hałaśliwych sytuacjach w klasie? Koniecznie odsłuchaj nasz podcast dla nauczycieli, w którym Magdalena Adaś oraz Beata Wysocka, opowiadają o narzędziach wspomagających nauczyciela w dbaniu o odpowiednią atmosferę nauki, a także opisują jeszcze więcej sprytnych metod na zachowanie ciszy w klasie.