Jak uchronić nauczyciela przed wypaleniem zawodowym?

Praca nauczyciela daje mnóstwo satysfakcji, obfituje w wyzwania i ciekawe zadania, ale wiąże się też z dużym stresem i odpowiedzialnością. Nie jest to tak łatwa praca, jak by się mogło wydawać. Wymaga szerokiej wiedzy i umiejętności przekazywania jej uczniom, a także odporności na stres, presję czasu, hałas i kalejdoskop bodźców każdego dnia. Przed jakimi jeszcze wyzwaniami staje nauczyciel? Rozwiązuje konflikty, podejmuje codziennie mnóstwo decyzji, musi sprostać oczekiwaniom uczniów, rodziców i pracodawców. Kosmos, prawda? Niestety osoby wykonujące ten zawód są w grupie narażonej na wypalenie zawodowe. Co możesz zrobić jako metodyk, by temu zapobiec? Jak wesprzeć lektorów? Jest kilka miejsc w nauczycielskim (wszech)świecie, w których warto podziałać!

Wpływ na szkołę i jej rozwój czynnikiem niwelującym wypalenie zawodowe

Nasze zadowolenie z pracy jest ściśle połączone z wewnętrzną motywacją. Gdy jest ona na wysokim poziomie, chętnie nam się pracuje i czerpiemy radość z wykonywanych obowiązków. To jasne jak słońce. Co jednak, gdy motywacja zaczyna spadać? Jakie czynniki mają na to wpływ? Wewnętrzna motywacja może być na wysokim poziomie, gdy spełnionych jest kilka warunków. W książce „Drive” Daniel Pink przeciwstawia utartym modelom motywowania pracowników, opartym na nagrodzie i karze, inne, ważniejsze dla nas warunki. Dwa z nich to autonomia i cel. Lubimy czuć, że mamy pewną niezależność w pracy i wpływ na to, co się dookoła dzieje. Nie bez znaczenia jest też świadomość wspólnej misji, działania na rzecz sukcesu całego zespołu, całej szkoły. Popracuj nad tym, by lektorzy w Twojej szkole czuli się potrzebni i ważni, dzięki czemu będą bardziej zadowoleni z pracy i unikną frustracji.

Jak tam dotrzeć?

• Zbieraj feedback od lektorów odnośnie programu, zarządzania czy innych spraw związanych w mniejszym lub większym stopniu z ich pracą i uwzględniaj w miarę możliwości ich zdanie czy sugestie.
• Doceniaj inicjatywę i pomysły nauczycieli.
• Świetnie zadziała możliwość wprowadzania własnych rozwiązań czy drobnych odstępstw od ogólnie stosowanych w szkole metod.
• Postaraj się zaangażować lektorów w dodatkowe projekty, zgodne z ich zainteresowaniami czy małymi marzeniami (kręcenie filmów z zajęć, tworzenie newsletterów dla innych nauczycieli oraz rodziców, przygotowanie spektaklu).

Możliwość rozwoju pozytywnie wpływa na motywację do pracy lektora

Kolejna składowa wewnętrznej motywacji według Pinka to doskonalenie umiejętności i dążenie do osiągnięcia mistrzostwa w swojej dziedzinie. Każdy z nas ustala sobie jakiś zawodowy cel, kosmiczną misję do wypełnienia ;) Twoi lektorzy także mają potrzebę rozwoju, głód wiedzy – warto ich wesprzeć w ich zaspokojeniu. Pomóż im niewielkimi krokami zbliżyć się do realizacji planu. Gwarantuję, że nie pozostanie to bez znaczenia dla ich motywacji do pracy.

Jak tam dotrzeć?

• Zachęcaj lektorów do udziału w szkoleniach – nie muszą być związane wyłącznie z nauczaniem języków.
• Oczasu do czasu przydadzą się dodatkowe zadania, które będą wymagały od lektorów doszkolenia się czy zdobycia wiedzy z pewnych dziedzin (np. tworzenie materiałów graficznych, które wymaga zapoznania się z odpowiednimi programami komputerowymi).
• Niezwykle motywująca będzie też wiedza o możliwości awansu zawodowego.

Relacje międzyludzkie i dobra atmosfera motywują do pracy w szkole

Czy relacje międzyludzkie i dobra atmosfera w pracy są ważne? Oczywiście! Okazuje się, że to istotny czynnik decydujący o tym, jak nam się pracuje. Również dla osób, które twierdzą, że jest inaczej ;) Zgadza się z tym Joanna Stainke-Kalembka, która w swojej książce „Dodaj mi skrzydeł” wymienia relacje jako składnik motywacji wewnętrznej. Nie chodzi tu wyłącznie o poprawną relację na linii przełożony – podwładny, ale również o więzi z innymi lektorami, wzajemne wspieranie się oraz współpracę, bardzo ważną dla wyników całej szkoły. Gdy Armstrong, jako pierwszy człowiek stanął na Księżycu – czy dokonał tego w pojedynkę? Nie! Choć został twarzą tego sukcesu, stała za nim również reszta załogi oraz cały sztab ludzi na Ziemi.

W naszej pracy wygląda to podobnie. Nauczyciele, choć zazwyczaj pracują indywidualnie, mogą się od siebie wiele nauczyć, wzajemnie zainspirować, podzielić pomysłami. Więcej zdziałać wspólnymi siłami. Ale nie tylko to się liczy. W zgranym, rozumiejącym się i otwartym zespole można dzielić się emocjami, sukcesami i frustracjami, by łatwiej stawić czoła wyzwaniom i problemom. Jeśli nie mamy takiej możliwości i dusimy je w sobie, po pewnym czasie nagromadzony stres oraz zmartwienia wychodzą na powierzchnię i mogą prowadzić do wypalenia zawodowego. W gestii dyrektora czy metodyka jest tworzenie pozytywnej atmosfery i środowiska dobrego do budowania relacji między pracownikami szkoły.

Jak tam dotrzeć?

• Przyda się przyjazne miejsce spotkań w szkole dla wszystkich lektorów, na przykład wygodny pokój nauczycielski lub, gdy nie ma takiej możliwości jakaś inna, spokojna przestrzeń, gdzie będzie można swobodnie porozmawiać, wymienić się pomysłami czy wspólnie popracować.
• Od czasu do czasu możesz zorganizować wyjście integracyjne.
• Promuj kulturę współpracy – utwórz grupę w mediach społecznościowych, zachęcaj do wzajemnych obserwacji lekcji, zorganizuj tablicę, na której każdy lektor będzie mógł podzielić się swoimi pomysłami.
• Wspólne świętowanie sukcesów odniesionych przez kadrę to świetny sposób zacieśniania więzi w zespole.

Work-life balance w życiu lektora

W codziennym życiu każdego dnia toczymy małą walkę o utrzymanie równowagi. Ale zdarza się, że zupełnie jak w kosmosie, tracimy grunt pod nogami i wpadamy w stan nieważkości. A zachowanie harmonii między życiem osobistym i zawodowym jest niezmiernie ważne nie tylko dla lektora, ale też dla jego uczniów, którzy czerpią z jego energii i zapału. Niedyspozycja mentalna nauczyciela może oznaczać nieproduktywne zajęcia, spadek motywacji, wieczne zmęczenie oraz napięcie. A przecież zdecydowanie łatwiej jest nam się zmotywować do pracy i czerpać z niej radość, gdy nie wywołuje ona stresu czy innych problemów natury psychologicznej, które mogą negatywnie wpływać również na życie poza szkołą.

Jak tam dotrzeć?

• Dziel się doświadczeniem i metodami organizacji pracy, które sprawdzają się u Ciebie i pomagają zachować work-life balance.
• Grafik powinien być ułożony mądrze, nie przeładowuj go, daj lektorom czas na odpoczynek.
• Warto zadbać o kulturę pracy w Twojej szkole i ustalić zasady, które ułatwią funkcjonowanie – maile i telefony dozwolone tylko w konkretnych godzinach, mniej zadań do wykonania „na już”.
• Słuchaj swoich współpracowników, daj im możliwość otwartego mówienia o problemach, z którymi się borykają, okaż wsparcie.
• Pomocne będą szkolenia i spotkania z psychologiem.
• Możesz podsuwać lektorom ciekawe materiały i książki o tym, jak zadbać o work-life balance czy jak radzić sobie ze stresem,

Dobra organizacja pracy to podstawa w pracy lektora

Wielu osobom wydaje się, że nauczyciel po skończonej lekcji ma wolne – ot, taka niezajmująca, przyjemna praca… Prawda jest zupełnie inna. Po zajęciach, w domu przychodzi czas na drugą turę obowiązków. Zaplanowanie lekcji oraz przygotowanie materiałów, które będą na niepotrzebne, o ile nie są zapewnione przez szkołę, jest niezwykle czasochłonne. A sprawdzenie kartkówek? Ocenienie zadań domowych? Nagle okazuje się, że cały wolny czas po pracy, niczym spadająca gwiazda, zniknął z pola widzenia w mgnieniu oka… Gdy każdy dzień jest taki, nietrudno o spadek formy, przemęczenie i niechęć do pracy. Na szczęście w tej materii również możesz trochę wspomóc swoich nauczycieli. Obierz odpowiedni kurs ;)

Jak tam dotrzeć?

• Ogromnym ułatwieniem dla lektorów będzie dostęp do podręczników i pomocy naukowych.
• Jeśli masz jakieś gotowe materiały na zajęcia, podziel się nimi z nauczycielami – zaoszczędzony czas będą mogli spędzić z bliskimi.

Temat wypalenia zawodowego jest rozległy jak Droga Mleczna. Masz wiele możliwości, by wesprzeć lektora i nie pozwolić na pojawienie się tego zjawiska. Bardzo ważne jest, abyś sam był na bieżąco i zadbał o własny rozwój w tematach związanych z komunikacją, zarządzaniem, motywacją czy psychologią. Czytaj ciekawe książki, chodź na wykłady i bierz udział w szkoleniach. Przy odpowiedniej dawce wiedzy, nowe pomysły, jak wesprzeć swoich nauczycieli w codziennej pracy pojawią się same. A przy okazji wpłynie to również pozytywnie na Ciebie – bo czy jest coś bardziej motywującego niż zgrany zespół pełen zapału i ambicji?

Wspieraj lektorów w każdym obszarze ich działania

Praca nauczyciela daje mnóstwo satysfakcji, obfituje w wyzwania i ciekawe zadania, ale wiąże się też z dużym stresem, odpowiedzialnością i oczekiwaniami ze strony uczniów, rodziców i pracodawców. Gdy czerpanie radości z wykonywanej pracy zacznie ustępować pod naporem negatywnych emocji, wewnętrzna motywacja lektora do pracy spadnie. To z kolei może przerodzić się w wypalenie zawodowe. Co możesz zrobić jako metodyk, by temu zapobiec? Jest kilka obszarów, w których warto podziałać.

Lektor ma wpływ na to, co dzieje się w szkole

Wewnętrzna motywacja może być na wysokim poziomie, gdy spełnionych jest kilka warunków. Daniel Pink w książce „Drive” sprzeciwia się starym, utartym modelom motywowania pracowników, opartym na nagrodzie i karze, przywołując inne, ważniejsze dla nas warunki. Dwa z nich to autonomia i cel. Lubimy czuć, że mamy pewną niezależność w pracy i wpływ na to, co się dookoła dzieje, wspólną misję. Popracuj nad tym, by lektorzy w Twojej szkole czuli się potrzebni i ważni, dzięki czemu będą bardziej zadowoleni z pracy i uniknąć frustracji.

Co możesz zrobić?

• Zbieraj feedback od lektorów odnośnie programu, zarządzania czy innych spraw związanych w mniejszym lub większym stopniu z ich pracą i uwzględniaj w miarę możliwości ich zdanie czy sugestie.
• Doceniaj inicjatywę i pomysły nauczycieli.
• Świetnie zadziała możliwość wprowadzania własnych rozwiązań czy drobnych odstępstw od ogólnie stosowanych w szkole metod.
• Postaraj się zaangażować lektorów w dodatkowe projekty zgodne z ich zainteresowaniami (kręcenie filmów z zajęć, tworzenie newsletterów dla innych nauczycieli oraz rodziców).

Rozwój osobisty nauczyciela podstawą funkcjonowania szkoły

Kolejna składowa wewnętrznej motywacji według Pinka to doskonalenie umiejętności i dążenie do osiągnięcia mistrzostwa w swojej dziedzinie. Twoi lektorzy, jak każdy z nas mają potrzebę rozwoju – warto ich wesprzeć w jej zaspokojeniu i wspomóc w dążeniu do celu. Z całą pewnością nie pozostanie to bez znaczenia dla ich motywacji.

Jak tam dotrzeć?

• Wysyłaj zachęcaj lektorów do udziału w szkoleniach – nie muszą być związane wyłącznie z nauczaniem języków.
• Od czasu do czasu przydadzą się dodatkowe zadania, które będą wymagały od lektorów doszkolenia się czy zdobycia wiedzy z pewnych dziedzin.
• Niezwykle motywująca będzie też wiedza o możliwości awansu zawodowego.

Zdrowe relacje pozytywnie wpływają na pracę lektorów

Czy relacje międzyludzkie i dobra atmosfera w pracy są ważne? Okazuje się, że dla wielu z nas to istotny czynnik decydujący o tym, jak nam się pracuje. Zgadza się z tym Joanna Stainke-Kalembka, która w swojej książce „Dodaj mi skrzydeł” wymienia relacje jako składnik motywacji wewnętrznej. Nie chodzi tu wyłącznie o poprawną relację na linii przełożony – podwładny, ale również o więzi z innymi lektorami, wzajemne wspieranie się czy współpracę. Nauczyciele, choć zazwyczaj pracują w pojedynkę, mogą się od siebie wiele nauczyć, wzajemnie zainspirować, podzielić pomysłami. Model pracy w szkole językowej niestety nie sprzyja budowaniu zespołu, dlatego w gestii dyrekcji czy metodyka jest tworzenie pozytywnej atmosfery i środowiska dobrego do budowania relacji między pracownikami szkoły.

Jak tam dotrzeć?

• Przyda się przyjazne miejsce spotkań w szkole dla wszystkich lektorów, na przykład wygodny pokój nauczycielski, w którym będzie można swobodnie porozmawiać.
• Od czasu do czasu możesz zorganizować wyjście integracyjne.
• Promuj kulturę współpracy – utwórz grupę w mediach społecznościowych, zachęcaj do wzajemnych obserwacji lekcji, zorganizuj tablicę, na której każdy lektor będzie mógł podzielić się swoimi pomysłami.
• Wspólne świętowanie sukcesów odniesionych przez kadrę to świetny sposób zacieśniania więzi w zespole.

Work-life balance wpływa na zadowolenie z pracy lektora

Łatwiej jest nam się zmotywować do pracy i czerpać z niej radość, gdy nie wywołuje ona stresu czy innych problemów natury psychologicznej. Zachowanie równowagi zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym zdrowia psychicznego jest niezmiernie ważne nie tylko dla lektora, ale też dla jego uczniów, którzy czerpią z jego energii i zapału. Niedyspozycja mentalna nauczyciela może oznaczać nieproduktywne zajęcia, spadek motywacji, wieczne zmęczenie czy zachwianie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym.

Jak tam dotrzeć?

• Dziel się doświadczeniem i metodami organizacji pracy, które sprawdzają się u Ciebie i pomagają zachować work-life balance.
• Grafik powinien być ułożony mądrze, nie przeładowuj go, daj lektorom czas na odpoczynek.
• Warto zadbać o kulturę pracy w Twojej szkole i ustalić zasady, które ułatwią funkcjonowanie – maile i telefony dozwolone tylko w konkretnych godzinach, mniej zadań do wykonania „na już”.
• Słuchaj swoich współpracowników, daj im możliwość otwartego mówienia o problemach, z którymi się borykają, okaż wsparcie.
• Pomocne będą szkolenia i spotkania z psychologiem.
• Możesz podsuwać lektorom ciekawe materiały i książki o tym, jak zadbać o swoją motywację czy jak radzić sobie ze stresem.

Pomagaj lektorom w przygotowaniach do zajęć

Przygotowywanie scenariusza lekcji oraz materiałów, które będą na nie potrzebne jest niezwykle czasochłonne. Gdy dochodzi do tego jeszcze sprawdzenie kartkówek i opracowanie uszykowanie zadań, okazuje się, że lektorowi nie zostaje zbyt wiele czasu po pracy na relaks czy spędzenie miłych chwil z bliskimi. Trudno wtedy o zachowanie równowagi w życiu, a to może z kolei prowadzić do przemęczenia i niechęci do pracy.

Jak tam dotrzeć?

• Jeśli masz jakieś gotowe materiały na zajęcia, podziel się nimi z nauczycielami.
• Ogromnym ułatwieniem dla lektorów będzie dostęp do podręczników i pomocy naukowych.

Te zagadnienia to tylko wycinek tego, co może wpływać na nastawienie psychiczne i motywację do pracy lektora. Masz wiele możliwości, by wesprzeć go i nie pozwolić na wypalenie zawodowe. Bardzo ważne jest, abyś sam był na bieżąco i zadbał o własny rozwój w tematach związanych z komunikacją, zarządzaniem, motywacją czy psychologią. Czytaj ciekawe książki, uczęszczaj na wykłady i szkolenia. Przy odpowiedniej dawce wiedzy nowe pomysły na podtrzymanie motywacji u Twoich nauczycieli pojawią się same!