W ciągu ostatnich kilkunastu lat byliśmy świadkami niespotykanego tempa rozwoju technologii komunikacyjnych. To, co kiedyś było fantazją niczym z książek Stanisława Lema, dziś mamy na wyciągnięcie ręki. Telefony komórkowe, tablety czy komputery przenośne znajdziemy w każdym niemal domu, niejednokrotnie nawet dzieci posiadają własne urządzenia. Zapewne również prawie każdy w codziennym życiu ma okazję zetknąć się z nowoczesnymi formami komunikacji, a sama dostępność i powszechność tego rodzaju mediów przyczyniła się do powstania nowych nośników informacji. Jednym z nich są właśnie memy. Znamy je doskonale, ale czy mogą przydać się podczas nauczania języka angielskiego?
Czasem jeden obraz mówi więcej niż tysiąc słów… Memy wykorzystują często znane z kultury popularnej postaci i obrazy (na przykład kadry z filmów), które opatrzone podpisem tworzą krótką, często zabawną treść. W zwięzłej formie niosą ze sobą informacje, emocje lub po prostu dawkę dobrego humoru. Dzięki temu łatwo docierają do swojego odbiorcy, przyciągają uwagę, budzą wyobraźnię. Coraz częściej wkraczają również do sal lekcyjnych, będąc lubianym przez uczniów elementem zajęć, a także funkcjonalnym narzędziem w rękach nauczyciela.
Wykorzystanie memów podczas lekcji angielskiego niesie ze sobą wiele korzyści, wynikających z przyjaznej uczniom formy. Przede wszystkim praca z nimi pozwala na skupienie na niedużym fragmencie tekstu, połączonego z nadającym sensu obrazem. Wszystko to buduje kontekst, który znacznie ułatwia rozumienie treści, także wtedy, gdy w danym zadaniu pojawia się nowe słownictwo. Jednocześnie, wykorzystywanie memów sprzyja utrzymaniu lekkiej i przyjemnej atmosfery podczas zajęć. Memy kojarzą się z humorem i dobrą zabawą, a zatem praca z nimi przebiega bez generowania napięcia czy poczucia bycia ocenianym.
Kolejną bardzo istotną z punktu widzenia nauczania jest możliwość zanurzenia uczniów w kulturze oraz żywym, codziennym słownictwie języka docelowego. Memy ze względu na swój „niepodręcznikowy” charakter spełniają te funkcje doskonale. Dają możliwość zetknięcia się z takim językiem, jaki wykorzystują rodzimi użytkownicy w komunikacji. Jednocześnie są zwykle bardzo aktualne, uwzględniając nawet przejściowe mody. To wszystko sprawia, że w oczach uczniów nauka języka zaczyna mieć szerszy kontekst – nie jest wyłącznie uczeniem dla ocen, ale zauważają, jak wiele można zyskać ze znajomości języka (możliwość komunikowania z native speakerami, przeglądania treści w języku angielskim – także tych zabawnych 😊). Wszystko to korzystnie wpływa na motywację do nauki. A potrzeba tak niewiele, by zyskać tak wiele 😊
Ogromną zaletą wykorzystywania memów podczas lekcji jest elastyczność jaką daje praca z nimi. Po pierwsze – memy mogą stanowić podstawę planu całych zajęć, jak i pojedynczych ćwiczeń będących przerwą pomiędzy głównymi częściami lekcji.
Jednym z ciekawszych i szalenie budzących kreatywność uczniów ćwiczeń, jest zadanie polegające na opatrzeniu obrazka wymyślonym przez siebie podpisem. Wystarczy wydrukować kilka popularnych ilustracji wykorzystywanych w znanych memach (możesz też wykorzystać własne, choć szczególnie na początku może okazać się, że łatwiej pracować na tych powszechnie dostępnych) i rozdać uczniom lub powiesić w widocznym miejscu. Możecie wspólnie spróbować opracować własny tekst lub też zdecydować się na pracę indywidualną, by później chętni mogli zaprezentować stworzone przez siebie memy.
Innym sposobem na pracę z memami będzie stworzenie na ich bazie ilustrowanego słowniczka, który można umieścić na przykład na tablicy w sali. To rozwiązanie doskonale sprawdzi się szczególnie w przypadku trudnych do zapamiętania słówek i zwrotów. Poprzez częsty wzrokowy kontakt z prawidłowym zapisem oraz definicją lub przykładem użycia danego wyrażenia, oraz dzięki dodatkowemu bodźcowi wzrokowemu w postaci ilustracji, łatwiej będzie uczniom nauczyć się w ten sposób przedstawionych treści.
Memy mogą okazać się również pomocne wtedy, gdy chcesz zachęcić swoich uczniów do przestrzegania określonych zasad obowiązujących na Twoich zajęciach. Nawet jeśli na początku roku szkolnego zdecydowaliście się na podpisanie grupowego kontraktu, a ten w formie pisemnej zawisł na tablicy w sali, możliwe, że nadal musisz przypominać o tym, by nie rozmawiać podczas lekcji, regularnych powtórkach czy przygotowaniu do zajęć. Memy mogą w takim przypadku pełnić funkcję przyjaznych „przypominajek” o tym, co wolno, a czego nie należy robić podczas zajęć języka angielskiego. Przykładem hasła, które z powodzeniem może być wykorzystane na memie zachęcającym do odrabiania prac domowych, może być jedna z najbardziej rozpoznawalnych wypowiedzi Gandalfa, potężnego czarodzieja z tolkienowskiej powieści „Władca Pierścieni”:
IF YOU DON’T DO YOUR HOMEWORK
“YOU SHALL NOT PASS…”
– Gandalf
Jeśli temat wykorzystywania memów w nauczania języka angielskiego Cię zainteresował i chcesz dowiedzieć się więcej, zapraszamy również do wysłuchania podcastu Beaty Wysockiej.